หลักการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้าย
การดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้าย ถือเป็นสิ่งที่ยากจะทำใจสำหรับญาติพี่น้องหรือบุตรหลานใกล้ชิด เนื่องด้วยความทุกข์ทรมานทั้งทางร่างกายและจิตใจของผู้ป่วยส่งผลกระทบกับผู้ดูแลอย่างยิ่ง สิ่งสำคัญที่สุดในการดูแลผู้ป่วยคือการประคับประคองทั้งร่างกายและจิตใจให้มีพลังในการสู้กับโรคที่ทวีความรุนแรงมากขึ้นทุกที ผู้ป่วยระยะสุดท้ายคือใครบ้าง สำหรับผู้ป่วยระยะสุดท้ายสามารถแบ่งออกได้ดังต่อไปนี้ 1.ผู้ป่วยโรคมะเร็งที่ไม่สามารถรักษาได้ รวมไปถึงมีอาการทรุดลง หรือมีอาการแทรกซ้อน อาจมีการคาดการณ์จากแพทย์ผู้รักษาว่ามีชีวิตต่อไปได้ราวๆ 1 ปี 2.ผู้ที่เผชิญกับโรคร้ายอย่างเฉียบพลัน ไม่ว่าจะเป็นเส้นเลือดในสมองแตกหรือการประสบอุบัติเหตุโดยไม่คาดคิด ทำความเข้าใจความต้องการของผู้ป่วย สิ่งหนึ่งที่ผู้ดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายต้องคำนึงถึงให้มากที่สุดคือการทำความเข้าใจความปรารถนาสุดท้ายของผู้ป่วย โดยมุ่งเน้นไปที่การสร้างความสุขให้ผู้ป่วยจนกระทั่งวาระสุดท้ายของชีวิต ซึ่งความคาดหวังของผู้ป่วยมีดังต่อไปนี้ 1.ปรารถนาจะมีชีวิตอยู่นานเท่าที่จะทำได้ ผู้ป่วยระยะสุดท้ายไม่ได้มีความคิดที่จะตายในวันนี้พรุ่งนี้ แต่แท้ที่จริงแล้วผู้ป่วยกลับต้องการอยู่โดยนานที่สุด หน้าที่ของผู้ดูแลคือสร้างความเชื่อมั่นให้ผู้ป่วยว่าเขาจะมีชีวิตอยู่ได้อีกนาน 2.มีชีวิตต่อไปโดยไม่ต้องเจ็บปวดทางร่างกาย การบรรเทาความเจ็บปวดทางร่างกายของผู้ป่วยคือสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง ผู้ดูแลควรปรึกษาแพทย์อย่างสม่ำเสมอ หรือหากเป็นไปได้อาจจ้างพยาบาลพิเศษเพื่อมาจ่ายยาหรือให้การรักษาเบื้องต้นเป็นครั้งเป็นคราวเพื่อบรรเทาความเจ็บป่วยและทรมาน 3.ต้องการพึ่งพาตนเองให้ได้มากที่สุด การพึ่งพาตนเองให้ได้คือการสร้างคุณค่าในตัวเองของผู้ป่วย เมื่อเขารู้สึกมีคุณค่า เขาจะมีพลังในหัวใจ ส่งผลให้เกิดความแข็งแรงทางร่างกาย ดังนั้นหากผู้ป่วยสามารถทำสิ่งใดด้วยตนเองได้ ควรปล่อยให้เขานั้นทำเอง 4.ไม่ต้องการไปอยู่ที่โรงพยาบาล บ้านคือที่พักพิงสุดท้ายของผู้ป่วย เป็นสถานที่ซึ่งเขาใช้ชีวิตอยู่โดยปราศจากความกังวล ซึ่งหากเป็นไปได้ ผู้ดูแลไม่ควรนำผู้ป่วยกลับไปอยู่ที่โรงพยาบาล ทั้งนี้ก็เพื่อสร้างความสุขสุดท้ายให้กับชีวิตของผู้ป่วยนั่นเอง 5.ไม่ต้องการรอความตายอย่างโดดเดี่ยว สิ่งที่ผู้ป่วยต้องการมากที่สุดคือใครสักคนที่จะอยู่เป็นเพื่อนในวาระสุดท้ายของชีวิต ไม่ปล่อยให้เขาต้องต่อสู้กับความตายเพียงลำพัง อาจเป็นลูกหลาน ผู้ดูแลหรือพยาบาลก็ได้เช่นกัน ผู้ป่วยไม่ต้องการถูกเมินเฉยจากคนรอบข้าง จะเห็นได้ว่าการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้าย สิ่งที่สำคัญที่สุดคือการสร้างขวัญและกำลังใจให้กับผู้ป่วย การทำความเข้าใจอย่างลึกซึ้งถึงความปรารถนาในวาระสุดท้ายของผู้ป่วยคือสิ่งที่ผู้ดูแลสามารถทำได้ เพื่อการจากไปอย่างมีความสุขของผู้ป่วย